Online lesgeven lijkt op het eerste zicht totaal anders dan lesgeven in een fysiek klaslokaal maar toch zijn er heel wat overeenkomsten. Net zoals in een klassieke les moet je bij een online les vooraf goed nadenken over de doelstellingen en de opbouw van je les. Ook online is klasmanagement essentieel. Je moet inspelen op vragen, alle studenten actief betrekken en zorgen voor differentiatie in je instructie. Een extra aandachtspunt is evenwel de verbondenheid en betrokkenheid tussen studenten en docenten in online onderwijs.
De volgende tips kunnen je hierbij helpen:
- Hou het simpel en wervend. Hou bij het ontwerpen van digitaal leermateriaal rekening met hoe we informatie optimaal verwerken. Hou je kennisclips en online instructiemomenten kort en krachtig. Vermijd overbodige informatie en afleidingen. Activeer de voorkennis van je studenten of spoor hen aan tot een actieve verwerking van het materiaal via korte formatieve toetsen.
- Beperk het gebruik van verschillende digitale tools. Stem af met collega’s welke tools je inzet. Less is often more! Zorg dat je studenten goed weten hoe ze met de digitale tools moeten werken.
- Wees jezelf. Wees niet bang voor een verspreking of om jezelf te corrigeren in een kennisclip. Laat je eigen stijl en persoonlijkheid gerust doorschijnen.
- Zorg voor een duidelijke structuur. Communiceer vooraf duidelijk wat je verwacht van je studenten (qua voorbereiding, participatie tijdens de les, verwerking achteraf). Zorg dat studenten makkelijk de weg vinden naar alle lesmateriaal, opdrachten en online sessies. Wees eenduidig in je communicatie en overstelp je studenten niet met onnodig veel aankondigingen.
- Creëer ruimtes waar studenten elkaar online kunnen ontmoeten. Via chat rooms, online kanalen of break-out rooms (bv via MS Teams, Big Blue Button, Zoom enzovoort ) kunnen studenten vragen stellen over de leerstof aan elkaar of aan de docent.
- Benut de creatieve vaardigheden van je studenten. Denk bij het plannen van opdrachten na over wat studenten goed doen in de digitale omgeving en bouw hun werk op rond die vaardigheden. Bouw lesactiviteiten op die hen aanmoedigen tot co-creatie en peer review.
- Maak tijd voor verbindende activiteiten. Pols bij aanvang van de les hoe het gaat met je studenten. Vraag hen om iets te delen wat hen de voorbije dagen opviel, iets leuks dat ze meegemaakt hebben, hun persoonlijke doelen voor die dag enzovoort. Maak hiervoor gebruik van een korte check-in poll die je bij aanvang de les deelt en bespreek de antwoorden.
- Zet in op groepsprojecten. Zoek uit wat de studenten moeten oefenen en maak oefeningen die hen helpen om te reflecteren over hun eigen perspectief en om van elkaar te leren.
- Ga in interactie met de studenten terwijl ze werken. Zorg voor voldoende ondersteuning. Becommentarieer online documenten. Ga een chat- of break-out room binnen. Erken de inspanningen van studenten die actief participeren in live-sessies. Reageer ook zelf tijdig op discussiefora.
- Zorg dat je studenten vragen (kunnen) stellen. Zorg dat je studenten weten hoe en wanneer ze je online kunnen bereiken. Hou geregeld een online spreekuur en moedig de studenten aan om langs te komen en hun vragen te stellen.
- Zorg voor voldoende variatie. Wissel verschillende werkvormen (directe instructie, individuele oefenmomenten, groepsopdrachten) af. Zorg ervoor dat je studenten actief aan de slag moeten met het aangereikte lesmateriaal via opdrachten, korte formatieve toetsen, groepsdiscussies, online polls tijdens de les, oriëntatievragen enzovoort.
- Hou rekening met de individuele ervaringen van de studenten. In tegenstelling tot een fysiek klaslokaal, beleven studenten de online lessen vanop verschillende locaties, elk in hun specifieke context. Hou hiermee rekening en moedig hen aan om hun ervaringen te delen.
- Luister naar wat werkt bij je collega’s. Pols bij je collega’s hoe zij het aanpakken. Wat werkt bij hen en kun je zelf ook toepassen? Deel ook zelf je ideeën.
- Unplug regelmatig. Voorzie ook voldoende tijd om als docent even helemaal te deconnecteren en je mentale batterijen opnieuw op te laden. Deel deze tip ook zeker met je studenten!
Heb je zelf ook nog tips? Laat het gerust weten!
Geraadpleegde bronnen